Het is een van de meest gestelde vragen in onze mailbox: “Zit er alcohol in kefir?” en “Mag ik dit drinken als ik zwanger ben?”.
Het korte antwoord is: Ja, er zit een heel klein beetje alcohol in. Maar nee, je wordt er niet dronken van. In dit artikel duiken we in de feiten, cijfers en veiligheidsadviezen rondom zelfgemaakte fermentaties.
De feiten: Hoeveel alcohol zit er nu echt in?
Kefir en Kombucha worden gemaakt door gisten en bacteriën die suikers opeten. Bij dit proces (fermentatie) ontstaan zuren (de zure smaak), koolzuurgas (de bubbels) en… ethanol (alcohol). Dit is een natuurlijk bijproduct.
De hoeveelheid verschilt per drankje:
- Melkkefir: Zeer laag alcoholpercentage. Meestal tussen de 0,1% en 0,5%. Dit is vergelijkbaar met een overrijpe banaan of zuurdesembrood.
- Waterkefir & Kombucha: Iets hoger. Meestal tussen de 0,5% en 1,5%. Dit hangt af van hoeveel suiker je gebruikt en hoe lang je het laat staan.
Voor wie is het veilig?
Kinderen
Veel ouders geven hun kinderen waterkefir als gezond alternatief voor cola of sinas. Het bevat veel minder suiker en zit vol probiotica. Vanwege het verwaarloosbare alcoholpercentage wordt dit wereldwijd als veilig beschouwd voor kinderen, mits met mate gedronken.
Zwangerschap & Borstvoeding
Hier zijn de meningen over verdeeld, niet zozeer vanwege de alcohol, maar vanwege de hygiëne.
Verkeer & Geloofsovertuiging
Hoewel je niet dronken wordt, is de drank niet 0.0% alcoholvrij (zoals Halal vaak vereist). Houd hier rekening mee als je strikt alcoholvrij leeft. Voor deelname aan het verkeer is het consumeren van normale hoeveelheden kefir geen enkel probleem.
Tip: Zo houd je het alcoholpercentage laag
Wil je zo min mogelijk alcohol in je brouwsel? Volg deze tips:
- Fermenteer korter: Hoe langer je het laat staan, hoe meer alcohol er ontstaat.
- Gebruik een doekje: Sluit de pot niet luchtdicht af tijdens de eerste fermentatie. Als er zuurstof bij kan komen, produceren de gisten minder alcohol dan in een afgesloten omgeving.
Klaar om veilig en gezond te brouwen? Zorg voor een goede start met schone materialen.
Veelgestelde vragen over Alcohol & Veiligheid
1. Mag ik autorijden na het drinken van kombucha?
Ja, bij normale consumptie (1-2 glazen) blijf je ver onder de wettelijke limiet. Het alcoholpercentage is vergelijkbaar met dat van rijp fruit of vruchtensap dat even open staat.
2. Mogen kinderen kefir drinken?
Ja, waterkefir is een heel populair en gezond alternatief voor frisdrank. Begin wel met kleine hoeveelheden om hun darmen te laten wennen.
3. Is kefir veilig tijdens de zwangerschap?
Overleg altijd met je verloskundige. De alcohol is meestal het probleem niet, maar omdat het een “rauw” melkproduct of ongepasteuriseerde drank is, zijn sommigen voorzichtig i.v.m. hygiëne.
4. Kan ik 0.0% kefir maken?
Nee, bij natuurlijke fermentatie met gisten ontstaat altijd een spoortje alcohol. Als je 100% alcoholvrij wilt, kun je beter probiotica-capsules slikken in plaats van kefir drinken.
5. Hoe verlaag ik het alcoholpercentage?
Laat de pot ademen (doekje, geen deksel) en fermenteer niet te lang. Hoe meer suiker en hoe minder zuurstof, hoe meer alcohol de gisten maken.
6. Kan kefir bederven en giftig worden?
Ja, net als melk of kaas kan het bederven. Ruikt het naar rotte eieren, kots of zie je gekleurde schimmel (groen/zwart/roze)? Gooi het direct weg. Een zure, gistige geur is wél goed.
7. Is zelfgemaakte kefir veiliger dan uit de winkel?
Kefir uit de supermarkt is gepasteuriseerd (verhit) om het stabiel te houden. Hierdoor zijn de bacteriën dood. Zelfgemaakt is “risicovoller” qua hygiëne, maar bevat wel als enige de levende, gezonde bacteriën.
8. Bevat waterkefir cafeïne?
Nee. Kombucha bevat wel cafeïne omdat het van thee gemaakt wordt. Waterkefir en melkkefir zijn cafeïnevrij.
9. Wat zijn de risico’s van fermenteren?
Het grootste risico is kruisbesmetting. Werk altijd met schone handen en schone potten. Gebruik geen potten waar rauw vlees in heeft gezeten.
10. Mag ik kefir drinken als ik antibiotica neem?
Juist! Antibiotica doden ook je goede darmbacteriën. Kefir helpt deze weer aan te vullen. Wacht wel minstens 2 uur na inname van het medicijn, anders doodt de antibiotica direct de kefir-bacteriën.
