Alles over kefir, kombucha & co

Kefir is een gefermenteerde drank of voedingsmiddel op basis van zuivel. Het heeft een lichtzure en pittige smaak, vergelijkbaar met yoghurt. Al duizenden jaren gebruiken mensen kefirkorrels, een natuurlijk voorkomende combinatie van gisten, bacteriën, en andere microben, om kefir te maken. Probiotica, een soort nuttige bacteriën, zijn in de miljoenen aanwezig in kefir. Naast voedzaam en vol met nuttige vitaminen en mineralen, heeft het een laag lactosegehalte. Een lager cholesterolgehalte, een betere bloedsuikerspiegel, en een gezonde darmflora zijn slechts enkele van de potentiële gezondheidsvoordelen van kefir die wetenschappers hebben ontdekt. ​​Mensen beweren ook dat het helpt bij gewichtsverlies.

Wat is kefir?

Kefir is een gefermenteerde drank op basis van melk. De oorsprong ervan gaat duizenden jaren terug naar de bergachtige gebieden van de Noord-Kaukasus in Rusland, Tibet en Mongolië. In de negentiende eeuw werd kefir populairder, zowel als voedsel als drank. Het Westen is pas recentelijk de vermeende gezondheidsvoordelen van kefir gaan omarmen, hoewel mensen het altijd al hebben gegeten. Tegenwoordig is het zelfs in bijna elke supermarkt te vinden.

Een mogelijke verklaring voor de potentiële gezondheidsvoordelen van kefir is de aanwezigheid van probiotica, oftewel goede bacteriën. Opmerkelijk genoeg zijn de bacteriën en gist die bij de fermentatie worden gebruikt, de kefirkorrels, van nature ontstaan ​​en kunnen ze niet kunstmatig worden geproduceerd. Deze korrels bestaan ​​al duizenden jaren, waardoor ze de directe voorouders zijn van de korrels die tegenwoordig voor de productie van kefir worden gebruikt.

Hoewel ze zo heten, zijn kefirkorrels in feite geen korrels. Eigenlijk vormen ze een microbiële gemeenschap die bestaat uit gist en bacteriën. Gegroepeerd, lijken ze op kwark of bloemkool. De goede bacteriën in kefirkorrels zijn symbiotisch, wat betekent dat ze kunnen samenleven zonder externe voedselbron. De bacteriën en gisten in kefirkorrels voeden zich echter met de melk, waardoor ze zich vermenigvuldigen. De fermentatie begint op dit punt. Bacteriën veranderen de smaak van het voedsel en produceren nuttige voedingsstoffen tijdens het fermentatieproces.

Maar in plaats van de kefirkorrels zelf te gebruiken, gebruiken sommige massaal geproduceerde kefirproducten gisten en bacteriën die uit kefir worden gewonnen. Hierdoor wordt de variëteit en hoeveelheid probiotica in de kefir verminderd.

Kefir variëteiten

Veel soorten kefir worden geproduceerd met verschillende kefirkorrels.

1. Hoewel melkkefir verreweg de populairste variant is, zijn kefirdranken gemaakt met water ook erg populair.
2. Waterkefir is een goede optie voor veganisten, maar het verschilt van melkkefir doordat het de eiwitten uit melk mist en andere probiotica gebruikt.

Er is een volle en een magere variant van melkkefir verkrijgbaar. Kefir smaakt meer naar yoghurt dan naar een drankje, omdat het dikker en romiger wordt naarmate het vetgehalte van de melk toeneemt. Net als volle yoghurt bevat volle kefir veel suiker, vet en eiwitten.

Yoghurt en melkkefir zijn twee verschillende dingen. Hoewel probiotica aanwezig zijn in “levende” yoghurt, is de verscheidenheid aan microben in kefirkorrels veel groter, met naar schatting 200 verschillende soorten. Sommige van deze microben komen alleen voor in kefir. Weten dat kefir aanzienlijk minder lactose bevat dan yoghurt, kan nuttig zijn voor mensen met lactose-intolerantie, zoals we later zullen zien. Kefir is een goede bron van diverse B-vitamines, naast C, A, en K. Het is rijk aan kalium, magnesium en calcium, allemaal essentiële mineralen.

De mogelijke voordelen van kefir

De gunstige bacteriën in je darmmicrobioom, een diverse verzameling microben die in je darmen leven, kunnen worden uitgebreid door het eten van gefermenteerde voedingsmiddelen zoals kefir.

Een grotere verscheidenheid aan “goede” bacteriën in je darmmicrobioom vervult meer gunstige taken voor je gezondheid. Veel van de probiotische bacteriën in kefir zijn supersterk en kunnen alles aan wat je darmen hen voorschotelen. Sommige mensen hebben ontdekt dat kefir helpt bij gewichtsverlies, bloedsuikerregulatie, cholesterol, en hypertensie. Je moet op een paar punten letten voordat je kefir gaat drinken, en we zullen hieronder controleren of de wetenschap deze beweringen ondersteunt.

Het drinken van probiotische voedingsmiddelen kan volgens onderzoek helpen bij het verlagen van het totale cholesterolgehalte en het “slechte” LDL-cholesterol. Met name in het geval van kefir is er minder zekerheid. In studies bleek dat de uit kefir gewonnen bacteriën het cholesterolgehalte verbeterden.   Er is een gebrek aan gegevens over kefir in het bijzonder, maar probiotica lijken een gunstige invloed te hebben op de bloeddruk en het cholesterolgehalte in het algemeen.

Lactose-intolerantie en darmgezondheid

Het eten of drinken van gefermenteerde voedingsmiddelen kan de diversiteit en balans van je darmmicrobioom verbeteren, zoals we hebben gezien. Dit kan helpen bij diverse maag-darmklachten, zoals bepaalde vormen van diarree en het prikkelbaredarmsyndroom. Als je last hebt van lactose-intolerantie, een veelvoorkomende maag-darmaandoening die een opgeblazen gevoel en gasvorming veroorzaakt, kan kefir mogelijk helpen.

Het onvermogen om lactose, een suiker die in zuivelproducten voorkomt, te verteren, staat bekend als lactose-intolerantie. Onvoldoende niveaus van het lactose-afbrekende enzym bèta-galactosidase zijn de gebruikelijke boosdoeners. Kefirkorrels hebben van nature bèta-galactosidase, wat tijdens het fermenteren de lactose in de melk met ongeveer 30% vermindert. Bovendien kunnen de enzymen in kefir helpen bij de vertering van overgebleven lactose. Mensen die moeite hebben met het verteren van lactose, ontdekten dat het drinken van kefir in plaats van melk hun gasvormingssymptomen halveerde, volgens een klein onderzoek. Bovendien vergemakkelijkte het de vertering van lactose.

Mogelijke nadelen van het drinken van kefir

De meeste mensen maken zich geen zorgen over de veiligheid van gefermenteerde voedingsmiddelen zoals kefir. Maag-darmklachten, zoals gasvorming, een opgeblazen gevoel of diarree, kunnen echter optreden aan het begin van een probioticakuur. Zodra uw lichaam eraan gewend is, zouden deze symptomen na een paar dagen moeten verdwijnen. Mensen met een ernstige lactose-intolerantie moeten toch voorzichtig zijn met het consumeren van melkkefir, ondanks het feit dat de hoeveelheid lactose veel lager is dan die in andere zuivelproducten. Het goede nieuws is dat er kefir verkrijgbaar is in zuivelvrije varianten die net zo probiotisch zijn.

Waterkefir bevat doorgaans geen zuivel, dus het is een goede optie voor mensen die lactose volledig willen vermijden. Vruchtenkefir is een andere optie; let wel op de suikerspiegel. Houd er rekening mee dat er tijdens het fermentatieproces van kefir een spoor alcohol ontstaat. Lees het etiket om te zien hoeveel alcohol er in waterkefir zit, want dit kan variëren van 0,5 tot 2%. Een hoger risico op infectie kan verband houden met een verzwakt immuunsysteem of recente chirurgische ingrepen. Raadpleeg uw arts voordat u probiotica gebruikt.

Ultieme tip voor het genieten van kefir

Wanneer u voor het eerst kefir probeert, is het het beste om er kleine beetjes tegelijk van te drinken. Dit introduceert niet alleen de probiotische bacteriën in uw spijsverteringsstelsel, maar geeft u ook de kans om hun zure, zure smaak te ervaren. Als u wilt dat deze “goede” bacteriën langer in uw darmen blijven, kan het regelmatig eten van probiotische bacteriën helpen. Daarnaast zou uw dieet moeten bestaan ​​uit een grote verscheidenheid aan planten. U kunt deze planten danken aan de prebiotica die uw “goede” darmbacteriën nodig hebben om te floreren.

Het nieuwe gezonde leven

Steeds vaker worden kefir, kombucha en andere gefermenteerde dranken gezien als belangrijke onderdelen van wat men het “nieuwe gezonde leven” noemt.

Deze populariteit komt voort uit verschillende factoren:

• Focus op Darmgezondheid: Er is een groeiend besef van het belang van een gezonde darmflora voor de algehele gezondheid, het immuunsysteem en zelfs de mentale gesteldheid. Gefermenteerde dranken bevatten veel probiotica, die “goede” bacteriën zijn en kunnen helpen om de balans in de darmen te ondersteunen.
• Probiotica Bron: In tegenstelling tot veel supplementen leveren kefir en kombucha een diverse mix van bacterie- en giststammen, wat door sommigen als gunstiger wordt beschouwd dan producten met slechts één of enkele stammen.
• Natuurlijk en minder bewerkt: veel mensen zoeken naar minder bewerkte voedingsmiddelen en dranken. Kefir en kombucha, zeker wanneer zelfgemaakt, passen goed in dit plaatje.
• Alternatief voor frisdrank: de natuurlijke bruis en de vaak lichtzure, verfrissende smaak maken ze een aantrekkelijk (en gezonder) alternatief voor suikerhoudende frisdranken. De suikers die worden toegevoegd voor de fermentatie worden grotendeels omgezet, wat resulteert in een drank met doorgaans minder restsuiker dan traditionele frisdranken.

Nutriënten: naast probiotica kunnen gefermenteerde dranken ook bijdragen aan de inname van bepaalde vitamines en mineralen die tijdens het fermentatieproces worden geproduceerd of beter beschikbaar worden gemaakt. Melkkefir is bijvoorbeeld een uitstekende calciumbron en bevat diverse B-vitamines.

Het is echter ook goed om te onthouden dat fermentatie een eeuwenoude techniek is voor conservering en smaakontwikkeling. De hernieuwde populariteit komt voort uit de moderne wetenschappelijke inzichten in het microbioom en de focus op functionele voeding. Het is zeker waar dat kefir, kombucha en andere gefermenteerde dranken momenteel in de schijnwerpers staan als symbolen van een gezondere levensstijl, met name gericht op darmgezondheid.