Alles over kefir
Kefir is een gefermenteerde drank of voedingsmiddel op basis van zuivel. Het heeft een lichtzure en pittige smaak, vergelijkbaar met yoghurt. Al duizenden jaren gebruiken mensen kefirkorrels, een natuurlijk voorkomende combinatie van gisten, bacteriën en andere microben, om kefir te maken. Probiotica, een soort nuttige bacteriën, zijn in de miljoenen aanwezig in kefir. Naast voedzaam en vol met nuttige vitaminen en mineralen, heeft het een laag lactosegehalte. Een lager cholesterolgehalte, een betere bloedsuikerspiegel en een gezonde darmflora zijn slechts enkele van de potentiële gezondheidsvoordelen van kefir die wetenschappers hebben ontdekt. Mensen beweren ook dat het helpt bij gewichtsverlies.
Wat is kefir?
Kefir is een gefermenteerde drank op basis van melk. De oorsprong ervan gaat duizenden jaren terug naar de bergachtige gebieden van de Noord-Kaukasus in Rusland, Tibet en Mongolië. In de negentiende eeuw werd kefir populairder, zowel als voedsel als drank. Het Westen is pas recentelijk de vermeende gezondheidsvoordelen van kefir gaan omarmen, hoewel mensen het altijd al hebben gegeten. Tegenwoordig is het zelfs in bijna elke supermarkt te vinden.
Een mogelijke verklaring voor de potentiële gezondheidsvoordelen van kefir is de aanwezigheid van probiotica, oftewel goede bacteriën. Opmerkelijk genoeg zijn de bacteriën en gist die bij de fermentatie worden gebruikt, de kefirkorrels, van nature ontstaan en kunnen ze niet kunstmatig worden geproduceerd. Deze korrels bestaan al duizenden jaren, waardoor ze de directe voorouders zijn van de korrels die tegenwoordig voor de productie van kefir worden gebruikt.
Hoewel ze zo heten, zijn kefirkorrels in feite geen korrels. Eigenlijk vormen ze een microbiële gemeenschap die bestaat uit gist en bacteriën. Gegroepeerd lijken ze op kwark of bloemkool. De goede bacteriën in kefirkorrels zijn symbiotisch, wat betekent dat ze kunnen samenleven zonder externe voedselbron. De bacteriën en gisten in kefirkorrels voeden zich echter met de melk, waardoor ze zich vermenigvuldigen. De fermentatie begint op dit punt. bacteriën veranderen de smaak en produceren nuttige voedingsstoffen tijdens de fermentatie.
Maar in plaats van de kefirkorrels zelf te gebruiken, gebruiken sommige massaal geproduceerde kefirproducten gisten en bacteriën die uit kefir worden gewonnen. Hierdoor wordt de variëteit en hoeveelheid probiotica in de kefir verminderd.
Kefir variëteiten
Veel soorten kefir worden geproduceerd met behulp van verschillende kefirkorrels.
- Hoewel melkkefir verreweg de populairste variant is, zijn kefirdranken gemaakt met water ook erg populair.
- Waterkefir is een goede optie voor veganisten, maar het verschilt van melkkefir doordat het de eiwitten uit melk mist en andere probiotica gebruikt.
Er is een volle en een magere variant van melkkefir verkrijgbaar. Kefir smaakt meer naar yoghurt dan naar een drankje, omdat het dikker en romiger wordt naarmate het vetgehalte van de melk toeneemt. Net als volle yoghurt bevat volle kefir veel suiker, vet en eiwitten.
Yoghurt en melkkefir zijn twee verschillende dingen. Hoewel probiotica aanwezig zijn in “levende” yoghurt, is de verscheidenheid aan microben in kefirkorrels veel groter, met naar schatting 200 verschillende soorten. Sommige van deze microben komen alleen voor in kefir. Weten dat kefir aanzienlijk minder lactose bevat dan yoghurt, kan nuttig zijn voor mensen met lactose-intolerantie, zoals we later zullen zien. Kefir is een goede bron van diverse B-vitamines, naast C, A en K. Het is rijk aan kalium, magnesium en calcium, allemaal essentiële mineralen.
De mogelijke voordelen van kefir
De gunstige bacteriën in je darmmicrobioom, een diverse verzameling microben die in je darmen leven, kunnen worden uitgebreid door het eten van gefermenteerde voedingsmiddelen zoals kefir.
Een grotere verscheidenheid aan “goede” bacteriën in je darmmicrobioom vervult meer gunstige taken voor je gezondheid. Veel van de probiotische bacteriën in kefir zijn supersterk en kunnen alles aan wat je darmen hen voorschotelen. Sommige mensen hebben ontdekt dat kefir helpt bij gewichtsverlies, bloedsuikerregulatie, cholesterol en hypertensie. Je moet op een paar dingen letten voordat je kefir gaat drinken, en we zullen hieronder controleren of de wetenschap deze beweringen ondersteunt.
Het drinken van probiotische voedingsmiddelen kan volgens onderzoek helpen bij het verlagen van het totale cholesterol en het “slechte” LDL-cholesterol. Met name in het geval van kefir is er minder zekerheid. In studies bleek dat de uit kefir gewonnen bacteriën het cholesterolgehalte verbeterden. Er is een gebrek aan gegevens over kefir in het bijzonder, maar probiotica lijken een gunstige invloed te hebben op de bloeddruk en het cholesterolgehalte in het algemeen.
Lactose-intolerantie en darmgezondheid
Het eten of drinken van gefermenteerde voedingsmiddelen kan de diversiteit en balans van je darmmicrobioom verbeteren, zoals we hebben gezien. Dit kan helpen bij diverse maag-darmklachten, zoals bepaalde vormen van diarree en het prikkelbaredarmsyndroom. Als je last hebt van lactose-intolerantie, een veelvoorkomende maag-darmaandoening die een opgeblazen gevoel en gasvorming veroorzaakt, kan kefir mogelijk helpen.
Het onvermogen om lactose, een suiker die in zuivelproducten voorkomt, te verteren, staat bekend als lactose-intolerantie. Onvoldoende niveaus van het lactose-afbrekende enzym bèta-galactosidase zijn de gebruikelijke boosdoeners. Kefirkorrels bevatten van nature bèta-galactosidase, wat tijdens de fermentatie het lactosegehalte van de melk met ongeveer 30% verlaagt. Bovendien kunnen de enzymen in kefir helpen bij de vertering van overgebleven lactose. Mensen die moeite hebben met het verteren van lactose, ontdekten dat het drinken van kefir in plaats van melk hun gasvormingssymptomen halveerde, volgens een klein onderzoek. Bovendien vergemakkelijkte het de vertering van lactose.
Mogelijke nadelen van het drinken van kefir
De meeste mensen maken zich geen zorgen over de veiligheid van gefermenteerde voedingsmiddelen zoals kefir. Maag-darmklachten zoals gasvorming, een opgeblazen gevoel of diarree kunnen echter optreden aan het begin van een probioticakuur. Zodra uw lichaam eraan gewend is, zouden deze symptomen na een paar dagen moeten verdwijnen. Mensen met een ernstige lactose-intolerantie moeten toch voorzichtig zijn met het consumeren van melkkefir, ondanks het feit dat het lactosegehalte aanzienlijk lager is dan dat van andere zuivelproducten. Het goede nieuws is dat er kefir verkrijgbaar is in zuivelvrije varianten die net zo probiotisch zijn.
Waterkefir bevat doorgaans geen zuivel, dus het is een goede optie voor mensen die lactose volledig willen vermijden. Vruchtenkefir is een andere optie; let wel op de suikerspiegel. Houd er rekening mee dat er tijdens het fermentatieproces van kefir een spoor alcohol ontstaat. Lees het etiket om te zien hoeveel alcohol er in waterkefir zit, want dit kan variëren van 0,5 tot 2%. Een hoger risico op infectie kan verband houden met een verzwakt immuunsysteem of recente chirurgische ingrepen. Raadpleeg uw arts voordat u probiotica gebruikt.
Ultieme tip voor het genieten van kefir
Wanneer u voor het eerst kefir probeert, is het het beste om er kleine beetjes tegelijk van te drinken. Dit introduceert niet alleen de probiotische bacteriën in uw spijsverteringsstelsel, maar geeft u ook de kans om hun zure, zure smaak te ervaren. Als u wilt dat deze “goede” bacteriën langer in uw darmen blijven, kan het regelmatig eten van probiotische bacteriën helpen. Daarnaast zou uw dieet moeten bestaan uit een grote verscheidenheid aan planten. U kunt deze planten danken aan de prebiotica die uw “goede” darmbacteriën nodig hebben om te floreren.