Welke thee om kombucha te maken?

Kombucha is gefermenteerde thee. Om kombucha te maken heb je dus… thee nodig! Deze plant bevat alle voedingsstoffen die nodig zijn voor een succesvolle ontwikkeling van de kombuchacultuur. Thee bevat namelijk tannines, cafeïne (vaak theïne genoemd) en veel stikstofcomponenten. Deze mix van voedingsstoffen is ideaal voor bacteriën en gist om thee om te zetten in kombucha. De keuze van de thee heeft een beslissende invloed op de uiteindelijke smaak van je favoriete gefermenteerde drank. Dit artikel helpt je bij het kiezen van de juiste thee voor je kombucha.

Wat is de beste thee om kombucha te maken?

Kombucha wordt gemaakt met 3 ingrediënten: thee, suiker en water, plus de toevoeging van een kombucha-SCOBY en ongeveer 10% kombuchathee van een vorige bereiding (startervloeistof). Omdat het zo weinig componenten heeft, is het heel belangrijk om ervoor te zorgen dat de juiste ingrediënten worden gebruikt. Als beginner kan je het beste starten met gewone zwarte thee. Zwarte thee levert de beste voedingsstoffen voor uw kombucha en levert de minst mogelijke problemen op voor de beginnende kombucha-brouwer.

Zwarte thee

Zwarte thee is afkomstig van de theeplant (Camellia sinensis). Deze theeblaadjes zijn verdord, gerold en zijn volledig geoxideerd. Het is bekend dat zwarte thee een sterke appelcidersmaak creëert in kombucha, met aardse tonen en een donkere gouden kleur. Veelvoorkomende soorten zwarte thee die goed werken in kombucha zijn onder meer Ceylon en English Breakfast (vermijd Earl Grey). Gebruik alleen zwarte thee als je een SCOBY kweekt. Zodra je kombucha-SCOBY een vijftal batches heeft doorgemaakt, kan je beginnen met het introduceren van andere theesoorten.

Groene thee

Deze theebladeren zijn minimaal geoxideerd. Groene theeblaadjes worden licht gestoomd om oxidatie te voorkomen en vervolgens gedroogd. Groene thee geeft een mildere, aardse en zachtere smaak aan kombucha dan zwarte thee. Hoewel je alleen met groene thee kan brouwen, lijkt het veiliger om wat zwarte thee te gebruiken om hogere purines en een grondiger fermentatie mogelijk te maken.

Oolongthee

Deze theeblaadjes zijn meer geoxideerd dan groene thee, maar minder dan zwarte thee, waardoor een milde en delicate tot fruitige smaak ontstaat. Gebruik oolongthee in combinatie met een andere thee.

Witte thee

Witte thee wordt gemaakt van de jongste theeblaadjes en is minimaal geoxideerd. Dit geeft een delicate smaak en lichte kleur aan de kombucha, zelfs lichter dan groene thee. Gebruik witte thee in combinatie met een zwarte, groene of oolongthee.

Pu-erh-thee

Dit is zwarte thee die wordt samengeperst en vervolgens vergist wordt in ondergrondse grotten. Pu-erh thee kan worden gemaakt van zowel groene als zwarte theeblaadjes. De smaak is mild, maar zeer geurig. Sommigen beweren dat deze thee een aangename zoetheid aan kombucha geeft.

Kruidentheeën

Kruidenthee is een verzamelnaam die alle thee omvat die niet van de theeplant gemaakt is. Kruidenthee kan worden gemaakt van kruiden, specerijen of planten. Hoewel de meeste kruidentheeën niet geschikt zijn voor fermentatie, zijn er toch een paar die geschikt zijn voor het maken van kombucha:

Rooibosthee

Deze thee wordt gemaakt van de blaadjes van een Zuid-Afrikaanse struik. Dit is een andere theesoort die kombucha een aardse smaak geeft. Gebruik rooibosthee in combinatie met een vierde deel zwarte thee.

Hibiscusthee

Gemaakt van de gedroogde bloemen van de hibiscusplant. Deze thee geeft een felroze en scherpe, bloemige smaak aan kombucha. Gebruik hibiscusthee in combinatie met een andere thee.

Vermijd de meeste kruidentheeën

De meeste kruidentheeën zijn niet geschikt om kombucha te maken, omdat ze niet de nodige voedingsstoffen bevatten om je kombucha-SCOBY te laten gedijen. Ook thee met toegevoegde smaak, zoals kruiden of oliën, kan je best vermijden. Voorbeelden van theesoorten met toegevoegde ingrediënten zijn onder meer: Earl Grey-thee en chai-thee.

Samenvatting: Het brouwen van kombucha vereist echte thee (Camellia sinensis) voor zowel mineralen als stikstof. Het soort thee dat wordt gebruikt om kombucha te zetten, kan zowel de gezondheid van de SCOBY als de smaak van de afgewerkte kombucha beïnvloeden. Als je net begint met het maken van kombucha, vinden we dat gewone zwarte thee het beste werkt. We raden ook aan om waar mogelijk biologische thee te gebruiken om chemische verontreinigingen te voorkomen.

Aanbevolen thee: biologische zwarte thee

Het is het beste om te wachten tot je een gezonde SCOBY hebt en ten minste 5 batches kombucha hebt gemaakt voordat je andere theesoorten gebruikt.

Hoe zelf kombucha maken?

Zelf kombucha maken kan een lonend proces zijn, wat resulteert in een heerlijke en probioticarijke drank. Hier zijn enkele tips om je te helpen bij het maken van kombucha:

1. Verzamel je benodigdheden en zorg voor een schone omgeving:

SCOBY en starterthee: de belangrijkste ingrediënten zijn een gezonde SCOBY (Symbiotic Culture Of Bacteria and Yeast) en sterke starterthee (gewone, ongekruide kombucha van een eerdere batch of de vloeistof waarin de SCOBY zit). Deze zijn essentieel voor een succesvolle zet.
Kwaliteitsthee: gebruik gewone, cafeïnehoudende thee zoals zwarte, groene of oolongthee. Vermijd thee met oliën of sterke smaakstoffen (zoals Earl Grey of kruidenthee met ingrediënten zoals hibiscus) tijdens de eerste fermentatie, omdat deze de SCOBY kunnen beschadigen.
Suiker: gewone witte kristalsuiker werkt het beste. De SCOBY verbruikt de suiker tijdens de fermentatie, dus maak je geen zorgen dat het uiteindelijke suikergehalte te hoog is. Vermijd honing (tenzij je specifiek een Jun-kombucha maakt, waarvoor een ander type SCOBY nodig is) of suikervervangers.
Water: Gebruik gefilterd, chloorvrij water. Chloor kan de SCOBY negatief beïnvloeden.
Glazen pot: Een grote glazen pot (een inhoud van 4 liter is gebruikelijk voor thuisbrouwen) is ideaal voor fermentatie.
Stoffen afdekdoek: gebruik een geweven kaasdoek om de pot af te dekken met een elastiekje of touwtje. Dit zorgt voor luchtcirculatie, maar houdt verontreinigingen zoals fruitvliegjes en stof buiten.
Flessen voor tweede fermentatie: Als je je kombucha wilt carboniseren en op smaak wilt brengen, heb je luchtdichte glazen flessen nodig die speciaal zijn ontworpen voor druk, zoals Grolsch-stijl beugelflessen of gerecyclede kombuchaflessen.

Hygiëne is essentieel: voordat u begint, moet u al uw apparatuur grondig reinigen en afspoelen met heet water. Vermijd indien mogelijk het gebruik van zeep op voorwerpen die direct in contact komen met de SCOBY, aangezien zeepresten deze kunnen beschadigen. Als u toch zeep gebruikt, spoel deze dan grondig af. Azijn kan een goed alternatief zijn voor het reinigen. Was uw handen grondig.

2. De eerste fermentatie:

Zet een sterke, zoete thee: kook het gefilterde water, haal van het vuur en los de suiker volledig op. Laat vervolgens de theezakjes of losse thee trekken gedurende de aanbevolen tijd. Laat de zoete thee volledig afkoelen tot kamertemperatuur. Dit is cruciaal: hete thee kan uw SCOBY doden.
Ingrediënten combineren: giet de zoete thee, zodra deze is afgekoeld, in de glazen pot. Voeg voorzichtig de SCOBY en de starterthee toe. De starterthee verlaagt de pH-waarde en beschermt uw brouwsel tegen schimmel.
Dek af en laat fermenteren: dek de pot af met een doek en sluit deze goed af. Zet de pot op een warme, donkere plek met goede luchtcirculatie, uit de buurt van direct zonlicht en andere fermenten (om kruisbesmetting te voorkomen).
Wees geduldig: De fermentatietijd varieert afhankelijk van de temperatuur, de sterkte van je starterthee en de grootte van je SCOBY. Het duurt doorgaans 7 tot 28 dagen.
Proeven van het brouwsel: begin na ongeveer 7 dagen met het proeven van je kombucha. Gebruik een schoon rietje of een schone lepel (niet twee keer rechtstreeks vanuit de pot dopen als je de SCOBY erin bewaart). De smaak moet aangenaam zuur en licht zoet zijn. Hoe langer de fermentatie, hoe minder zoet en meer azijnachtig de smaak wordt.
Zodra je de gewenste smaak hebt bereikt, verwijder je voorzichtig de SCOBY en minstens 1-2 kopjes kombucha om te gebruiken als startthee voor je volgende batch.
Smaken toevoegen: Voeg de gewenste smaakstoffen toe aan je luchtdichte flessen. Fruit (vers, bevroren of geperst), kruiden en specerijen (zoals gember of kaneel) zijn populaire keuzes. Vul de flessen niet te vol – laat ongeveer 2,5-5 cm ruimte over.
Flessen vullen: giet de kombucha in de flessen en laat wat ruimte over.
Sluit af en fermenteer (opnieuw): Sluit de flessen goed af. Laat ze 2-7 dagen op kamertemperatuur fermenteren. De tijd hangt af van de temperatuur en de hoeveelheid suiker in de toegevoegde smaakstoffen (fruit fermenteert sneller).
Koeling: Zodra het gewenste koolzuurgehalte is bereikt, zet je de flessen in de koelkast. Dit stopt het fermentatieproces en zorgt ervoor dat het koolzuur in de vloeistof wordt opgenomen. Koel de flessen goed af voordat je ze opent. Wees voorzichtig bij het openen, want ze kunnen erg bruisend zijn.

4. Verzorging van de SCOBY:

Een nieuwe SCOBY-laag: het is normaal dat er zich een nieuwe laag SCOBY vormt op je brouwsel. Deze laag kan dun, klonterig of glad zijn – alles is oké.
SCOBY Hotel: Als je even pauze neemt van het brouwen, kun je je SCOBY in een “SCOBY Hotel” bewaren. Dit is gewoon een pot met wat starterthee, afgedekt met een doek, die je op kamertemperatuur of in de koelkast bewaart voor een langere pauze.

Welke theesoort is het beste voor kombucha?