Stappenplan voor het maken van waterkefir
Waterkefir is een gefermenteerde drank op basis van water en suiker (1). Waterkefir is een bron van probiotica. Waterkefir is snel en eenvoudig te bereiden. Waterkefir heeft een lichtzoete en gistachtige smaak, afhankelijk van hoe de kefir bereid was. Waterkefir kan een kleine hoeveelheid alcohol bevatten (tot 2%). Door de gisting ontstaat er prik of koolzuurgas. Waterkefir is een prachtige bron van nuttige bacteriën en verschillende vitaminen en foliumzuur.
Waterkefir is ook bekend als tibicos, tibi of Japanse waterkristallen. Waterkefir wordt gemaakt met waterkefirkorrels. De waterkefirkorrels zien eruit als kleine, doorzichtige gelatine-structuren, bestaande uit diverse bacteriën en gisten. De gefermenteerde waterkefirdrank, de drank zelf kan je ook kopen in de betere grootwarenhuizen, meestal gebotteld in glazen flessen. Met waterkefirkorrels kan je zelf onbeperkt waterkefir maken, mits de juiste zorg en aandacht. De waterkefirkorrels kan je kopen in onze Kefirshop.
Als je geen zuivelproducten wil of kan consumeren, dan is waterkefir een uitstekende lactosevrije probiotische drank. Andere probiotica die vrij zijn van zuivel zijn o.a. kombucha en zuurkool. Waterkefir is heel anders dan kombucha, met verschillende bacteriën en gisten, verschillende voedingsstoffen, verschillende therapeutische voordelen en een totaal andere smaak. Je kunt ze niet met elkaar vergelijken.
Authentieke waterkefir maken
Je kan waterkefir maken met een verscheidenheid aan gedroogde vruchten, kokoswater en verschillende soorten suikers. Je kan uiteindelijk zelf bepalen welke smaak je wil bekomen en ik moedig iedereen aan om te experimenteren (2). Nadat u de waterkefir gebrouwen heeft, kunt u alsnog andere smaken toevoegen. Je kan zelf de verkregen drank verder laten gisten op de fles en eventueel nog andere smaakmakers toevoegen. De gefermenteerde drank bewaar je best in de koelkast.
Waterkefir kan je op elk moment van de dag drinken. Als je pas start met het drinken van waterkefir, kan je best starten met 1 glas per dag. Bouw het drinken van waterkefir op, laat je lichaam spreken. Het verbruik verschilt echt van persoon tot persoon. Waterkefir is een zeer krachtig probioticum.
1. Gebruik best biologische ruwe rietsuiker, maar witte suiker, agavesiroop, ahornsiroop en palmsuiker kan ook. Voel je vrij om te experimenteren met natuurlijke zoetstoffen.
2. Experimenteer best met wat reserve kefirkorrels. Met het teveel aan kefirkorrels kan je experimenteren. Als je de reserve kefirkorrels wil bewaren, zonder ze te gebruiken, kan je ze voor kortere tijd in wat water en suiker bewaren in de koelkast. Wens je de kefirkorrels voor een langere tijd te stockeren, dan kan je de kefirkorrels te drogen leggen op wat bakovenpapier en als ze goed droog zijn, ze bewaren in een koele en droge omgeving.
Zelf Waterkefir Maken: Hoe doe je dat?
Zelf waterkefir maken is een leuk en relatief eenvoudig proces. Het draait allemaal om het voeden van de waterkefirkorrels (een cultuur van bacteriën en gisten) met suikerwater, zodat zij dit kunnen fermenteren. Hier lees je stap voor stap hoe je dat doet voor een standaard batch van ongeveer 1 liter:
Wat heb je nodig?
- Waterkefirkorrels: dit is je startercultuur. Je kunt ze online kopen of krijgen van iemand die al waterkefir maakt.
- Water: Ongeveer 1 liter gefilterd water. Chloor in kraanwater kan de waterkefirkorrels beschadigen, dus gefilterd of flessenwater is aan te raden.
- Suiker: Ongeveer 60 tot 80 gram suiker per liter. Rietsuiker of biologische suiker werkt goed. De korrels eten de suiker op, dus de uiteindelijke drank bevat veel minder suiker dan je toevoegt. Gebruik geen honing, want dat werkt antibacterieel en kan de korrels doden.
- Glazen pot: een pot of bokaal van minimaal 1,2 tot 1,5 liter. Glas is ideaal, omdat het niet reageert.
- Afdekking: een ademend doek (zoals kaasdoek of een schone theedoek) en een elastiekje om de pot af te dekken. Dit houdt insecten buiten, maar laat gassen ontsnappen.
- Bolzeef: een plastic of roestvrijstalen zeef om de korrels uit de drank te zeven.
- Lepel: een plastic, houten of roestvrijstalen lepel om te roeren (vermijd wel langdurig contact van de kefirkorrels met metaal).
- Flessen (optioneel): luchtdichte flessen als je een tweede fermentatie wilt doen voor meer bubbels en smaak.
Stappenplan: Eerste fermentatie
Dit is de fase waarin de waterkefirkorrels het suikerwater omzetten in waterkefir.
- Maak het suikerwater: Doe de suiker in de schone glazen pot. Voeg een klein beetje warm (niet heet!) water toe en roer tot de suiker volledig is opgelost. Je kunt de suiker ook oplossen in koud water door de pot goed te schudden nadat je het water hebt toegevoegd.
- Vul aan met water: vul de pot verder aan met koud, gefilterd water tot je in totaal 1 liter hebt. Zorg ervoor dat de temperatuur van het water nu tussen de 20°C en 25°C is. Te heet water kan de korrels beschadigen.
- Voeg de waterkefirkorrels toe: doe de waterkefirkorrels voorzichtig in het suikerwater. Gebruik hiervoor je lepel als dat handiger is.
- Optionele mineralen: Voeg eventueel een stukje gedroogd fruit (zoals een vijg of dadel, liefst biologisch en ongezwaveld) of een schijfje biologische citroen (goed gewassen) toe. Dit helpt de korrels voeden en kan de smaak verbeteren. Na de fermentatie haal je dit er weer uit.
- Dek de pot af: span de ademende doek over de opening van de pot en zet vast met het elastiek. Zorg ervoor dat de deksel van de pot er niet luchtdicht op zit, anders kan de druk te hoog oplopen.
- Laat fermenteren: Zet de pot op een plek bij kamertemperatuur (20-25°C is ideaal), uit direct zonlicht. Laat 24 tot 48 uur fermenteren.
- Proef: Begin na 24 uur voorzichtig te proeven met een schone lepel. Hoe langer je fermenteert, hoe minder zoet en hoe zuurder de waterkefir wordt. Kies de duur die jij het lekkerst vindt. Meestal is 24-48 uur voldoende.
- Zeef de waterkefir: zodra de smaak goed is, zet je de zeef boven een schone fles of pot. Giet de inhoud van de fermentatiepot door de zeef. De vloeistof is je verse waterkefir, de korrels blijven achter in de zeef. Gooi het gedroogde fruit/citroen weg.
- Start een nieuwe batch of bewaar de korrels: Spoel de pot indien nodig kort om. De opgevangen waterkefirkorrels zijn nu klaar om direct een nieuwe batch te starten met verse suiker en water. Als je even wilt stoppen, kun je de korrels bewaren in een klein beetje suikerwater in de koelkast.
Stappenplan: tweede fermentatie
Dit is de fase waarin je smaak toevoegt en meer bubbels creëert.
- Giet in een fles: giet de gezeefde waterkefir uit de eerste fermentatie in een luchtdichte fles (gebruik hiervoor flessen met een beugelsluiting of stevige schroefdop die tegen druk kunnen). Vul de fles niet helemaal tot de rand, laat een paar centimeter ruimte over.
- Voeg smaakmakers toe: Voeg nu je favoriete smaak toe. Dit kan van alles zijn:
- Een scheutje vruchtensap (bijvoorbeeld sap van appel, peer, bessen)
- Stukjes vers fruit (aardbei, framboos, ananas)
- Verse gemberplakjes
- Een takje munt of citroenmelisse
- Citroen- of limoensap/schil
- Sluit de fles af: sluit de fles goed luchtdicht af.
- Laat (kort) fermenteren: Laat de fles op kamertemperatuur staan voor 12 tot 48 uur. Het koolzuurgas bouwt zich op in de fles.
- Ontluchten (‘Burpen’): LET OP: Er kan veel druk ontstaan! Vooral bij warm weer of als je veel suikerhoudende toevoegingen gebruikt. Open de fles daarom tijdens de tweede fermentatie af en toe kort om de opgebouwde druk te laten ontsnappen (‘burpen’). Doe dit boven de gootsteen voor het geval het overschuimt.
- Koelen: Zodra je voldoende bubbels hebt (dit kun je controleren tijdens het ‘burpen’), zet je de fles in de koelkast. De kou stopt het fermentatieproces en je waterkefir is klaar om gekoeld te drinken.
Tips en Aandachtspunten
- Gebruik altijd schone materialen.
- Vermijd langdurig contact van de korrels met metaal, vooral tijdens de fermentatie zelf. Kort zeven met een metalen zeef is meestal geen probleem.
- Gebruik gefilterd water om de korrels te beschermen tegen chloor en andere chemicaliën.
- De activiteit van de korrels kan variëren. Pas de fermentatietijd aan op basis van hoe snel jouw korrels werken en je smaakvoorkeur.
- Waterkefirkorrels groeien na verloop van tijd. Je kunt overtollige korrels delen, eten, composteren of bewaren in een klein beetje suikerwater in de koelkast.
Veel plezier met het maken van je zelfgemaakte waterkefir!
